Quả cầu thông gió bị kêu: Nguyên nhân, hậu quả và cách xử lý

Quả cầu thông gió là thiết bị thông dụng giúp lưu thông không khí cho mái nhà. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, thiết bị này có thể phát ra tiếng kêu khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ. Việc hiểu rõ nguyên nhân khiến quả cầu thông gió bị kêu và biết cách xử lý kịp thời sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí, bảo vệ mái nhà và không gian sống. Cùng Sơn Việt tìm hiểu chi tiết ngay sau đây!

Quả cầu thông gió là gì? Nguyên lý hoạt động cơ bản

Trước khi xử lý tiếng kêu, hãy cùng điểm lại những thông tin cơ bản về thiết bị này.

Giới thiệu ngắn về quả cầu thông gió

Quả cầu thông gió là một thiết bị cơ học thường được lắp đặt trên mái nhà để giúp lưu thông không khí, giảm nhiệt độ và độ ẩm bên trong công trình. Thiết bị này hoạt động hoàn toàn bằng lực gió và chênh lệch áp suất mà không cần sử dụng điện năng.

Cấu tạo của quả cầu thông gió

Quả cầu thông gió bao gồm: phần thân, các cánh quạt hình cánh cung được gắn quanh trục quay, trục quay nối với trục đỡ và bệ lắp đặt. Chất liệu thường là inox hoặc nhôm, giúp thiết bị có độ bền cao và chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Cơ chế vận hành

Khi có gió hoặc luồng không khí nóng từ trong nhà bốc lên, cánh quạt quay theo chiều thuận, tạo ra dòng khí hút ra bên ngoài. Nhờ vậy, không khí nóng và ẩm được đẩy ra ngoài, giúp không gian bên trong luôn thông thoáng, mát mẻ.

Thực trạng phổ biến:

Mặc dù hữu ích, nhưng sau một thời gian hoạt động hoặc do chất lượng không đảm bảo, nhiều quả cầu thông gió bắt đầu phát ra những tiếng động lạ như kêu ken két, rè rè, lạch cạch… Tiếng kêu này có thể thay đổi cường độ theo tốc độ gió, lúc nhỏ lúc to, gây ra sự khó chịu, mất tập trung, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sự yên tĩnh của không gian sống hoặc làm việc.

Tiếng kêu không chỉ đơn thuần là sự phiền toái về âm thanh. Nó thường là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề kỹ thuật nào đó bên trong quả cầu. Nếu bỏ qua, tình trạng có thể trở nên tệ hơn, làm giảm hiệu quả thông gió. Do đó, việc tìm hiểu đúng nguyên nhân và áp dụng cách xử lý phù hợp là rất cần thiết để giải quyết triệt để vấn đề.

Các nguyên nhân phổ biến khiến quả cầu thông gió bị kêu

• Do trục quay bị mài mòn hoặc khô dầu: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Sau một thời gian sử dụng, phần trục quay bị mòn, rỉ sét hoặc không còn đủ độ trơn, gây ma sát khi quay và phát ra tiếng kêu.
• Ổ bi, bạc đạn bị hỏng: Ổ bi là bộ phận giúp quả cầu quay êm ái. Khi ổ bi bị gãy, vỡ bi hoặc khô dầu, tiếng kêu sẽ xuất hiện rõ rệt hơn khi có gió.
• Lắp đặt sai kỹ thuật: Nếu trong quá trình lắp đặt không cân bằng, trục bị nghiêng hoặc vít bị vặn lệch, quả cầu dễ va chạm vào thân hoặc khung mái, tạo ra âm thanh va đập.
• Tác động của ngoại lực (gió mạnh, va đập): Gió lớn hoặc các tác động vật lý từ bên ngoài có thể làm méo thân cầu, lệch trục hoặc làm lỏng các bộ phận, từ đó gây ra tiếng kêu bất thường.
• Vật thể lạ lọt vào bên trong: Lá cây khô, côn trùng, chim nhỏ… nếu rơi vào bên trong quả cầu sẽ bị cuốn theo vòng quay, gây ra tiếng động và cản trở hoạt động bình thường.

Dấu hiệu nhận biết quả cầu thông gió bị kêu

Bạn có thể nhận biết quả cầu thông gió bị kêu qua các biểu hiện sau:

• Âm thanh ken két, rít hoặc lạch cạch khi có gió thổi
• Vòng quay không đều, lúc nhanh lúc chậm
• Quan sát thấy trục quay bị lệch hoặc lỏng lẻo
• Có hiện tượng rung lắc mạnh khi hoạt động
• Trên bề mặt có vết rỉ sét, nứt hoặc méo mó

Hậu quả nếu không xử lý quả cầu thông gió bị kêu kịp thời

• Ảnh hưởng giấc ngủ và sinh hoạt: Tiếng ồn liên tục gây mất ngủ, khó chịu cho cả gia đình.
• Tăng nguy cơ hư hỏng: Các bộ phận bị mài mòn nặng hơn, dẫn đến hỏng hoàn toàn quả cầu.
• Giảm hiệu quả thông gió: Khi quả cầu hoạt động không ổn định, luồng không khí lưu thông bị cản trở.
• Tốn kém chi phí sửa chữa hoặc thay mới: Việc bỏ qua các dấu hiệu ban đầu khiến bạn phải thay thế toàn bộ thiết bị sớm hơn.
• Nguy cơ rơi vỡ (trường hợp hiếm): Nếu tình trạng lỏng lẻo, hư hỏng quá nặng và gặp gió bão cực lớn, có nguy cơ quả cầu bị bung ra khỏi mái gây nguy hiểm.

Cách xử lý quả cầu thông gió bị kêu đơn giản tại nhà

• Vệ sinh, loại bỏ dị vật: Dùng thang lên mái nhà kiểm tra kỹ bên trong quả cầu, loại bỏ lá cây, côn trùng, rác vụn… có thể gây cản trở chuyển động.
• Bôi trơn trục quay và ổ bi: Sử dụng dầu bôi trơn chuyên dụng (như dầu máy khâu hoặc WD-40) để tra vào trục và ổ bi. Hãy quay nhẹ để dầu thấm đều và kiểm tra lại tiếng kêu.
• Siết lại các khớp nối, bulong, khung đỡ: Dùng tua vít hoặc cờ lê để kiểm tra và siết chặt các vị trí lắp đặt, đặc biệt là trục quay và bulong bắt vào mái.
• Cân chỉnh lại vị trí lắp đặt: Nếu quả cầu bị nghiêng, nên điều chỉnh lại sao cho trục quay được cân bằng hoàn toàn. Tránh để thân cầu chạm vào mái tôn hoặc các vật cản xung quanh.

Khi nào cần thay thế quả cầu thông gió mới?

Bạn nên cân nhắc thay thế quả cầu mới nếu:

• Thiết bị đã sử dụng trên 5 năm và có dấu hiệu rỉ sét nặng
• Ổ bi bị gãy, trục quay không thể sửa chữa
• Phần thân cầu bị móp méo không thể phục hồi
• Đã xử lý nhiều lần nhưng tiếng kêu vẫn tái diễn

Việc thay mới lúc này giúp đảm bảo hiệu quả thông gió và tránh phát sinh thêm chi phí sửa chữa.

Kết luận

Quả cầu thông gió bị kêu không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sống và độ bền mái nhà. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể tự khắc phục tại nhà nếu xác định đúng nguyên nhân. Hãy chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo, bảo dưỡng định kỳ và thay thế khi cần thiết để quả cầu luôn hoạt động êm ái, hiệu quả. Nếu bạn không tự xử lý được, đừng ngần ngại liên hệ đơn vị chuyên lắp đặt để được hỗ trợ kịp thời.