Gioăng cửa chống cháy – Vai trò, nguyên lý và nhận biết

Gioăng cửa chống cháy là chi tiết quyết định hiệu quả ngăn lửa và khói của toàn bộ hệ thống cửa chống cháy. Sơn Việt sẽ giúp bạn hiểu rõ vai trò, nguyên lý hoạt động và cách nhận biết gioăng đúng chuẩn PCCC.

Gioăng cửa chống cháy – Vai trò và tầm quan trọng

Định nghĩa gioăng cửa chống cháy

Gioăng cửa chống cháy (hay còn gọi là ron cửa chống cháy) là một loại vật liệu hoặc dải vật liệu chuyên dụng được thiết kế để lắp đặt vào các khe hở giữa cánh cửa và khung bao của hệ thống cửa chống cháy. Mục đích chính của nó là bịt kín các khe hở này khi có hỏa hoạn xảy ra.

Vai trò của gioăng cửa chống cháy

Gioăng cửa chống cháy tuy chỉ là 1 phụ kiện của cửa chống cháy nhưng lại có vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống cửa chống cháy như:

• Ngăn chặn sự lan rộng của lửa: Khi nhiệt độ tăng cao, gioăng (đặc biệt là loại giãn nở) sẽ trương lên, bịt kín hoàn toàn khe hở, ngăn không cho ngọn lửa trực tiếp lan qua cửa.
• Chặn đứng khói độc: Khói là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các vụ cháy. Gioăng cửa chống cháy, đặc biệt là loại kết hợp ngăn khói, giúp bịt kín đường đi của khói độc, bảo vệ đường thoát hiểm và tạo thời gian vàng cho việc sơ tán.
• Duy trì tính toàn vẹn của hệ thống cửa: Cửa chống cháy chỉ hoạt động đúng chức năng khi tất cả các bộ phận, bao gồm cả gioăng, hoạt động đồng bộ và hiệu quả. Gioăng giúp đảm bảo cửa đóng kín, duy trì khả năng chịu lửa theo đúng tiêu chuẩn thiết kế.
• Tuân thủ quy định PCCC: Việc lắp đặt gioăng cửa chống cháy đạt chuẩn là yêu cầu bắt buộc trong nhiều quy chuẩn, tiêu chuẩn về PCCC tại Việt Nam và quốc tế

Nguyên lý hoạt động cửa gioăng cửa chống cháy

Nguyên lý hoạt động chính của các loại gioăng cửa chống cháy hiện đại thường dựa trên hai cơ chế chính:

• Phản ứng trương nở: Đây là nguyên lý cốt lõi của các loại gioăng chống cháy hiệu quả nhất. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao (thường từ 150-200°C trở lên), các hợp chất hóa học trong gioăng (thường là gốc graphite) sẽ phản ứng, giãn nở thể tích gấp nhiều lần so với ban đầu. Quá trình này tạo ra một lớp than hóa cứng, xốp, có khả năng cách nhiệt và bịt kín hoàn toàn khe hở, ngăn lửa và khói nóng hiệu quả.
• Ngăn khói lạnh: Một số loại gioăng (như gioăng lông, gioăng silicone) có khả năng bịt kín khe hở ngay cả ở nhiệt độ thường. Điều này rất quan trọng để ngăn chặn sự xâm nhập của khói lạnh trong giai đoạn đầu của đám cháy, trước khi nhiệt độ tăng đủ cao để kích hoạt gioăng trương nở.

Các loại gioăng cửa chống cháy phổ biến

Gioăng cao su chịu nhiệt

• Đặc điểm: Cấu thành từ hợp chất cao su được biến tính nhằm nâng cao ngưỡng chịu nhiệt tạm thời so với cao su thông thường, tuy nhiên không tích hợp cơ chế phình nở khi gặp lửa và vẫn giữ đặc tính đàn hồi nguyên bản.
• Ứng dụng: Chủ yếu được sử dụng như một lớp đệm thứ cấp trong hệ thống cửa chống cháy, có tác dụng cải thiện độ kín ban đầu để hạn chế khói lạnh và giảm va đập, thường cần sự phối hợp cùng gioăng trương nở để đảm bảo hiệu quả ngăn cháy tổng thể.

Gioăng silicon chống cháy

• Đặc điểm: Sản xuất từ nền silicone kết hợp các phụ gia đặc biệt, tạo ra vật liệu có khả năng chống chịu thời tiết, bức xạ UV và nhiệt độ cao ưu việt, đồng thời duy trì độ mềm dẻo ổn định trong thời gian dài mà không bị biến dạng nhanh chóng dưới tác động nhiệt.
• Ứng dụng: Là lựa chọn lý tưởng cho các vị trí đòi hỏi tính năng ngăn khói (bao gồm cả khói nóng và lạnh) dài lâu và hiệu quả.

Gioăng giãn nở

• Đặc điểm: Chứa thành phần cốt lõi là vật liệu intumescent, có đặc tính độc đáo là phản ứng hóa học khi tiếp xúc nhiệt độ cao ( khoảng 150-200°C) gây giãn nở thể tích gấp nhiều lần, hình thành một khối than hóa dày đặc, vững chắc và cách nhiệt tốt.
• Ứng dụng: Đóng vai trò chủ lực trong việc chặn đứng sự lan rộng của ngọn lửa qua các khe hở kỹ thuật của cửa chống cháy, vách kính ngăn cháy, hộp kỹ thuật hay van chặn lửa.

Gioăng cửa chống cháy có lông nheo

• Đặc điểm: Sở hữu thiết kế thông minh kết hợp giữa một lớp lông chải bằng sợi tổng hợp dày (có tác dụng ngăn khói lạnh, bụi bẩn, giảm ồn ở nhiệt độ thường) và một đường vật liệu intumescent được tích hợp song song hoặc bên trong phần đế, sẵn sàng kích hoạt khả năng chống cháy khi cần thiết.
• Ứng dụng: Vừa phải phản ứng bịt kín khe hở để ngăn lửa khi hỏa hoạn xảy ra, thường được lắp đặt tại chân cửa hoặc các vị trí cần hiệu suất làm kín kép.

Cách nhận biết gioăng cửa chống cháy thật và giả

Việc sử dụng gioăng cửa chống cháy giả vừa làm giảm hiệu quả bảo vệ của cửa mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn nghiêm trọng. Dưới đây là một số cách nhận biết gioăng cửa chống cháy thật và giả:

• Kiểm tra chất liệu: Gioăng thật thường được làm từ vật liệu đặc biệt, có độ đàn hồi và khả năng chịu nhiệt cao. Gioăng giả có thể làm từ cao su hoặc nhựa thông thường, dễ bị biến dạng khi gặp nhiệt.
• Quan sát khả năng trương nở (nếu có thể): Một số loại gioăng trương nở thật sẽ có dấu hiệu hoặc thông tin về khả năng này. Gioăng giả sẽ không có đặc tính này.
• Độ dày và kích thước: Gioăng chống cháy thường có kích thước và độ dày tiêu chuẩn để đảm bảo khả năng làm kín. Gioăng giả có thể mỏng hoặc không đồng đều.
• Nguồn gốc và chứng nhận: Ưu tiên lựa chọn cửa chống cháy từ các nhà sản xuất uy tín, có đầy đủ giấy tờ chứng nhận chất lượng gioăng đi kèm.
• Màu sắc và bề mặt: Gioăng chống cháy thật thường có màu sắc đặc trưng của vật liệu chịu nhiệt và bề mặt mịn, không có dấu hiệu bong tróc hay nứt vỡ.

Kết luận

Gioăng cửa chống cháy đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hoàn thiện khả năng bảo vệ của cửa chống cháy. Việc hiểu rõ về vai trò, nguyên lý hoạt động, các loại gioăng và phân biệt gioăng thật, giả giúp bạn đảm bảo an toàn tối đa cho công trình.